Kuruluş tarihi 1915’lerin çok öncesine giden Coğrafya Bölümü, 1 Temmuz 1933 yılında yürürlüğe giren Üniversite Reformu sonucunda ve Darülfünun devrinden beri devam eden ihtisaslaşma eğilimi neticesinde kürsü (Anabilim dalı) sistemiyle yapılandırılmıştır. 1936 yılından önce Fakültede bir disiplin olan Coğrafya bölümünde 1936 yılında 4 kürsü kurulmuştur. Fiziki Coğrafya, Umumi Coğrafya, Beşeri ve İktisadi Coğrafya ile beraber Türkiye Coğrafyası Kürsüsü de bu 4 kürsü arasında yerini almıştır .Bu gün, yurt içi ve yurt dışı çalışmaları, yürütülen proje ve yayınlarıyla Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı, 3 profesör, 2 doçent ve 2 araştırma görevlisi ile modern coğrafya çalışmalarını Jeomorfoloji, Klimatoloji, Hidrografya, Kartografya, Bitki ve Toprak Coğrafyası, Biyocoğrafya, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama gibi konuları bünyesinde sürdürmektedir. Temelde insan ve mekan ilişkilerini konu edinen Beşeri ve İktisadi Coğrafya, coğrafi çevrenin insan yaşamına etkisi ve insanın mekanda yaptığı değişiklikleri, başta nüfus ve yerleşme olmak üzere insanların yeryüzünde gerçekleştirdiği çeşitli ekonomik faaliyetleri incelemektedir. Beşeri ve İktisadi Coğrafya Anabilim Dalı, 4 profesör, 3 doçent, 3 doktor öğretim üyesi ve 2 araştırma görevlisi ile modern coğrafya çalışmalarını sürdürmektedir. Türkiye Coğrafyası Anabilim dalı coğrafya bilimine çok sayıda akademisyen yetiştirmiştir. Türkiye Coğrafyası Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından çok sayıda kitap, makale yayınlanmış, proje üretilmiş, yurt içi ve yurt dışında kongrelerde bildiriler sunulmuştur. Türkiye Coğrafyası Anabilim Dalı, 2 profesör, 1 araştırma görevlisi ile modern coğrafya çalışmalarını sürdürmektedir. Bölgesel Coğrafya Anabilim Dalı, Coğrafya Bölümü Lisans programına çeşitli bölge dersleri ile katkıda bulunmaktadır. Lisans öğretiminin ilk yılında Bölgesel Coğrafya’nın metolojisi ve gelişme devrelerinin ele alındığı bir ders ile giriş yapılırken sonraki yıllarda hemen tüm dünya bölgelerinin anlatıldığı derslerle devam edilmektedir. Bölgesel Coğrafya Anabilim Dalı günümüzde 1 profesör, 1 doçent ve 2 doktor öğretim üyesi ile çalışmalarını sürdürmektedir.4 Anabilim Dalı da Yüksek Lisans ve Doktora ders programları ile lisansüstü eğitimlerini başarılı bir şekilde sürdürmektedir.
Programın Bilimsel Çalışma ve Araştırma Faaliyetleri
Bölümümüz vizyon ve misyonu çerçevesinde geçtiğimiz yıl boyunca, ulusal düzeyde 3, uluslararası düzeyde ise 50 bildiri olmak üzere toplam 53 bildiri sunulmuştur. Akademik diğer yayınlarda yurt içinde 8 kitap, yurt dışında 8 kitap, yurt içinde 23 kitap bölümü, yurt dışında 3 kitap bölümü 13 yurt dışı makale, 19 yurt içi makale, 5 i yabancı dilde olmak üzere 6 basıma hazır kitap, yine 1i yut dışı olmak üzere 13 basıma hazır makale vb. olarak 86 Türkçe, 24 yabancı dilde olmak üzere toplam 110 adet akademik yayın gerçekleştirilmiştir. BAP destekli 2, dış destekli 2 proje halen sürdürülmekte olup, 19 adet arazi çalışması düzenlenmiştir. Bölüm öğretim üyelerimizin danışmanlığında 10 yüksek lisans, 3 Doktora tezi tamamlanmış, halen 69 yüksek lisans, 35 Doktora tez ise devam etmektedir.
Öğretim üyelerimiz tarafından öğrencilerimize yönelik olarak 2018-2019 yılında 6 adet konferans verilmiştir. Bu konferanslara katılan öğrencilere katılım sertifikaları verilmiş, öğrencilerimiz de bu katılımlarını ve sertifikalarını “Grup veya Bilimsel Gelişim Çalışmaları” olarak kendi AKSİS sayfalarına eklemektedirler. Yine son 4 yıldır oryantasyon çalışmaları kapsamında birinci sınıflara yönelik olarak günübirlik arazi çalışmaları düzenlenmeye devam etmektedir.
Coğrafya Dergisi adını taşıyan bölüm dergimiz, İstanbul Üniversite Rektörlüğü tarafından desteklenmeye değer bulunmuş ve Istanbul University Press adıyla oluşturulan İstanbul Üniversite dergi yayın havuzunun içine alınmış, bu yıl da WoS tarafından taranan bir dergi haline gelmiştir. Bilim alanımızın en eski kuruluşu olan Türk Coğrafya Kurumu ile işbirliği halinde 20-22 Haziran 2019 tarihleri arasında fakültemizde 1. İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresini gerçekleştirmiştir. İzleyici ve sunum yapan olarak yaklaşık 450 meslektaşımız kongreye katılarak en yüksek katılım gerçekleşmiştir. Uluslararası Coğrafya Birliği ve Türk Coğrafya Kurumu ile birlikte 2021 yılı içinde 34. Uluslararası Coğrafya Kongresi Fakültemizde gerçekleştirilecektir. Söz konusu kongreye uluslararası boyutta 2000 kişilik bir katılım beklenmektedir. Bölüm Başkanımız Prof. Dr. Barbaros Gönençgil Uluslararası Coğrafya Birliği (IGU) Başkan Yardımcılığı görevini sürdürürken, Bölüm öğretim üyelerimizde Doç. Dr. T. Ahmet Ertek de geçtiğimiz yıl kurulan Asya Coğrafyacılar Birliği’ne (AGA) Başkan Yardımcısı olarak seçilmiştir.
Öğretim üyesi ve elemanları
Beşeri ve İktisadi Coğrafya Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. SÜHEYLA AKOVA ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. İSMET AKOVA
Prof.Dr. MESUT DOĞAN
Prof.Dr. ÖZLEM SERTKAYA DOĞAN
Doç.Dr. MEHMET BAYARTAN
Doç.Dr. MUZAFFER BAKIRCI
Doç.Dr. ORHAN GÜRBÜZ
Doç.Dr. SELMA AKAY ERTÜRK
Dr.Öğr.Üyesi AYLİN YAMAN KOCADAĞLI
Dr.Öğr.Üyesi MUSTAFA KAHRAMAN
Arş.Gör. MERVE ZAYIM
Arş.Gör. MERYEM DOĞRUER
Bölgesel Coğrafya Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. AYŞE NUR TİMOR ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Doç.Dr. HÜSNİYE DOLDUR
Dr.Öğr.Üyesi GAYE ERTİN
Dr.Öğr.Üyesi KAAN KAPAN
Fiziki Coğrafya Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. BARBAROS GÖNENÇGİL ( Ana Bilim Dalı Bşk. Ve Bölüm Başkanı)
Prof.Dr. HÜSEYİN TUROĞLU
Prof.Dr. MERAL AVCI
Doç.Dr. CİHAN BAYRAKDAR
Doç.Dr. TOPÇU AHMET ERTEK
Arş.Gör. EMRE ELBAŞI
Arş.Gör. MELİKE SULTAN KARABULUT
Arş.Gör. ONUR HALİS
Türkiye Coğrafyası Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. MERAL SUNA DOĞANER ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. SEDAT AVCI
Arş.Gör. MEHTAP BAYRAK
Öğretim elemanlarının ulusal/uluslararası ödül, patent, TÜBİTAK vb. alanlardaki ödül-proje başarıları
Bölümümüz öğretim elemanları hem uluslararası hem de ulusal organizasyonlar arasında üst düzey yöneticilik görevinde yer almakta olup, Türk Coğrafya camiasını bu kuruluşlarda başarıyla temsil etmektedir. Uluslararası Coğrafya Birliği başkan yardımcılığı görevi Coğrafya bölüm başkanı da olan Prof. Dr. Barbaros Gönençgil tarafından yürütülmektedir. 22 Asya ülkesinin coğrafya kurumlarının iş birliği ile kurulan Asya Coğrafya Birliği’nin kurucu yönetim kurulu üyeleri arasında Doç. Dr. Ahmet Ertek bulunmaktadır. Ülkemizde coğrafyaya ait en eski kuruluş olan Türk Coğrafya Kurumu’nun başkanlığı Doç. Dr. Ahmet T. Ertek tarafından yürütülmekte birlikte, kurumun başkan yardımcılığı pozisyonunda Prof. Dr. Barbaros Gönençgil bulunmaktadır. Bölümümüz öğretim elemanlarından Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu tarafından kurulan ve halen başkanlık görevine devam ettiği Jeomorfoloji Derneği ülkemizdeki jeomorfologları bir çatı altında toplamaktadır.
TÜBİTAK ve diğer dış kaynaklı çok sayıda projede yürütücü veya araştırmacı olan bölümümüz akademisyenleri bu projeler aracılığıyla yayın üretmenin dışında, Yüksek Lisans ve Doktora öğrencilerine burs sağlamakta ve bursiyer öğrencilerin tezlerinin bu projeler kapsamında oluşturulmasını desteklemektedir. Şu anda 1 adet TÜBİTAK 1001 projesi halen devam etmekte olup Doç. Dr. Cihan Bayrakdar tarafından yürütülmektedir. Bölümümüz eski öğretim elemanlarından olan Doç. Dr. Tolga Görüm, bölümümüz akademisyeni iken T.C. Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bilimler Akademisi tarafından verilen Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı ödülüne layık görülmüştür.
Programın lisans seviyesinde eğitim-öğretim hedefleri, kontenjan, imkanları, akreditasyon durumu, varsa hazırlık sınıfı hakkında bilgi
"Bölümüm vizyonumuz; ülkemizde coğrafya biliminin gelişim sürecinde varolan öncü yapısını koruyarak, yerelden küresel ölçeğe kadar coğrafya biliminin kapsamında olan tüm fiziki ve beşeri konularda çözüm üreten, uygulama geliştiren eğitim programlarıyla birlikte bilimsel çalıştaylar, konferanslar, sempozyumlar, kongreler düzenleyen, gerçekleştirdiği bilimsel faaliyetleri duyurmak için bilimsel ve popüler yayınları hayata geçiren coğrafya bilimi ve toplum için bilgi üreten, üretilen bilgilerin tanıtılması, yaygınlaştırılması ve kabul görebilirliğinin arttırılması ve hayata geçirilmesi için politika, iletişim, iş dünyası, eğitim gibi sektörlerde görev alacak bireyler yetiştiren, Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen üniversitelerinden mezun kaliteli eğitim kadrosu, geniş laboratuvar imkânları ve coğrafyanın tüm alanlarından dersler içeren müfredat programıyla ülkemizin ve dünyanın seçkin Coğrafya Bölümü olmaktır. Bölümümüzün misyonu ise; sürekli gelişen, inovasyona açık, proaktif, günümüz dünya sorunlarını Coğrafi açıdan ele alarak çözümler üretmek, Türkiye’de coğrafya bilimine ve eğitimine hizmet etmek, dünyadaki coğrafya araştırmalarına ve literatürüne katkıda bulunmak ve bu amaçla, evrensel bilim dalları arası ilişkiyi de gözden uzak tutmaksızın, öğrencileri mesleki kimlik bilincine sahip, sürekli kendini geliştirmeyi hedef alan, konusunda uzman, bilimsel açıdan donanımlı, bilgili, olayları sorgulayan ve eleştirel bir anlayışla yaklaşan bilim insanları niteliğinde yetiştirerek coğrafi anlayışı ve bilgiyi topluma yaymaktır.Öğrencilerimiz coğrafya biliminin doğasını kavrayarak coğrafya bilimi çalışma alanları, ilkeleri, diğer bilimler ile olan ilişkileri, coğrafya biliminin genel ve yerel ilkelerini, dünyanın evrendeki, insanın dünya üzerindeki konumu, yakın ve uzak çevre ile ilişkisi, coğrafi bilginin üretilmesi, yorumlanması, güncel ve ileri teknolojilerin kullanılmasını kavramaktadır. Bu bilgileri ile birlikte bölüm öğrencilerimiz için yerel yönetimlerde, ilgili bakanlıklarda ve özel sektör firmalarında iş bulma olanakları mevcuttur.
Bölümümüz YKS puan türü: SÖZEL
Kontenjan sayısı: 103
Öğrenci başarı sıralaması: 69.070'dir.
Program/bölümde bulunan öğrenci kulüpleri
Bölümümüz Coğrafya Kulübü olarak kulüp faaliyetlerini her yıl düzenli arazi çalışmaları ve seminerler ile sürdürmektedir. 2019-2020 Yılı Eğitim-Öğretim Dönemi, 3-4 Kasım 2018 tarihlerinde, Doç. Dr. T. Ahmet Ertek önderliğinde düzenlenen “Bursa ve Çevresi Arazi Gezisi” ile Bursa ve çevresinde yer alan fiziki ve beşeri coğrafya unsurları; Hasankeyf-Mardin Arazi Gezisi'nde ise 19-22 Nisan 2019 tarihlerinde, Coğrafya Kulübü Danışmanı Doç. Dr. Cihan Bayrakdar önderliğinde, Hasankeyf-Mardin bölgesinde yer alan beşeri vefiziki coğrafya unsurları incelenmiştir. 20 Mart 2018 tarihinde gerçekleştirdiğimiz “Mezuniyetten Öğretmenliğe Sınavlar ve Atama Süreçleri” konulu seminerde Mehmet Zor ve Behzat Mirkan, konu ile ilgili sunumlarını yaparak tecrübelerini öğrenci ve öğretim üyeleri ile paylaşmışlardır. Arazi çalışmaları ve seminerler belli aralıklarla farklı yerlerde ve farklı konularda sürdürülmektedir.
Kulüp Danışman Öğretim Üyesi: Doç. Dr. Cihan BAYRAKDAR, e-posta:cihanbyr@istanbul.edu.tr
Coğrafya Kulüp Başkanı Sezer Can KAYA, e-posta: sezercan.ky@gmail.com
Üye Sayısı: 150
İletişim: (0212) 455 57 00
Lisansüstü Eğitim
Bölümümüz lisansüstü (Yüksek Lisans ve Doktora) alımlarında lisans mezunu olmak, Ales sınavına girmiş ve yeterli puan almış olmak, YDS veya YÖK tarafından eşdeğerkiği kabul edilmiş Yabancı Dil sınavlarından birine girmiş ve yeterli puanı almış olmak, Anabilim Dalı tarafından yapılan mülakata girme şartlarını aramaktadır. Minimum kabul puanları ve ağırlıkları İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ve Senatonun belirlediği koşullar çerçevesinde saptanmaktadır. 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Yüksek Lisans yabancı dil koşulu 50, Doktora programında ise 55 olarak belirlenmiştir. Bölümümüz 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Yüksek Lisans kontenjan sayısı ortalama 15, doktora programı alım sayısı ise ortalama 10 olarak belirlenmiştir. Tezli yüksek lisans eğitim süresi 1 yıl ders aşaması ve 1 yıl tez hazırlama senesi olmak üzere en az 2 yıldır. Doktora eğitim süresi 1 yıl ders aşaması ve 3 yıl tez hazırlama senesi olmak üzere en az 4 senedir. Türkiyedeki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından İstanbul Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ve Üniversitemiz Senatosunun belirlediği esas ve şartlar uygulanmaktadır. Yine büyük ölçüde bölüm öğretim üyeleri tarafından desteklenen, Türkiye'nin ilk ve tek İklim Değişikliği Yüksek Lisans Programı da Coğrafya Bölümünün koordinasyonunda ilerlemektedir.
Erasmus, Farabi ve Mevlana Anlaşmaları, Şartlar vb
Erasmus Programı Faaliyet süresi, aynı akademik yıl içerisinde tamamlanabilecek 3 ilâ 12 ay arasında bir süre (1,2 veya bazı ülkelerin sistemlerine göre 3 dönem) olabilmektedir. Öğrenim kademesi ön lisans/lisans, yüksek lisans ve doktora olan ve ön lisans ve lisans programlarının birinci sınıfında okuyan öğrenciler, mezun olmuş öğrenciler programdan yararlanabilmektedir. Faaliyete katılacak öğrencilerin tam zamanlı öğrenciler olması gerekmektedir. Öğrencilerin diploma/derecelerinin bir tam akademik yıl için 60 AKTS; iki dönemlik akademik yılda bir dönem için 30 AKTS ve üç dönemlik akademik yılda bir dönem için 20 AKTS kredisine denk gelmesi gerekmektedir. Takip edilen programda başarılı olunan kredilere tam akademik tanınma sağlanır; başarısız olunan krediler ev sahibi kurumda tekrar edilir.
Farabi 2020-2021 Akademik yılında bölümümüz kabul edilecek öğrenci sayısı 2. sınıf ve 3. sınıf için 1 öğrenci, 4. sınıf için 0, gönderilecek öğrenci sayısı 0'dır. Mevlana Değişim Programı, kapsamında, öğrenci değişimine yükseköğretim kurumlarında örgün eğitim programlarına kayıtlı öğrenciler katılabilir. Öğrenci değişimi süresi en az bir, en fazla iki yarıyılı kapsar. Yarıyıl hesabı, eğitim sistemi dikkate alınarak değiştirilebilir. Ancak değişimin toplam süresi bir eğitim-öğretim yılını aşamaz.
Mevlana Değişim Programında ise açık, dışarıdan, yaygın veya uzaktan eğitim-öğretime kayıtlı olan öğrenciler faydalanamazlar.Ön lisans ve lisans programlarının hazırlık ve birinci sınıfında okuyan öğrenciler ile hazırlık ve bilimsel hazırlık dönemlerinde bulunan yüksek lisans ve doktora öğrencileri, esas eğitime başladıkları ilk yarıyıl için bu programdan faydalanamazlar. Öğrencinin, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencisi olması, ön lisans ve lisans öğrencilerinin genel akademik not ortalamasının dört üzerinden en az iki buçuk olması, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin genel akademik not ortalamasının dört üzerinden en az üç olması gerekmektedir.
Bölüm/program Tarafından Yayınlanan Süreli Yayın(lar)
"Bölümümüz bünyesinde yayınlanan Coğrafya Dergisi 1985 yılından bu yana yayın hayatını sürdürmekte olup Türkiye’nin en eski bilimsel Coğrafya dergilerinden birisidir. Editörlüğü Prof. Dr. Barbaros Gönençgil tarafından yürütülen dergi yılda iki sayı çıkarmaktadır. 2015 yılından bu yana dergi ülkemizde Web of Science Emerging Sources Citation Index (ESCI) altında taranan tek Coğrafya dergisidir. Editör Kurulunun % 50’si yabancı akademisyenlerden oluşmaktadır. Uluslararası camiadan birçok araştırmacı dergimizi makale gönderimi için tercih etmektedir. Ayrıca Coğrafya Dergisi 2018 yılından itibaren de ULAKBİM TR DİZİN altında taranmaya başlamıştır. Başkanlığı ve başkan yardımcılığı görevi bölümümüz öğretim elemanları tarafından yürütülen Türk Coğrafya Kurumu’na ait bilimsel hakemli dergi olan Türk Coğrafya Dergisi’nin editörlüğü yine bölümümüz öğretim elemanı Doç. Dr. Cihan Bayrakdar tarafından yürütülmektedir. Türkiye’nin en eski bilimsel hakemli coğrafya dergisi olan Türk Coğrafya Dergisi 1941 yılından bu yana yayın hayatına devam etmektedir. ULAKBİM TR DİZİN altında yer alan dergi yayın ve atıf sayısı bakımından ülkemizin en iyi bilimsel hakemli coğrafya dergilerindendir.
Programın Lisans ve Lisansüstü Seviyede Eş Değer Bölümlerden/Programlardan Ayıran Özellikler
Bölümümüz, Türkiye üniversitelerinde coğrafya derslerinin 1863’de başladığı ilk kurumdur. Coğrafya Bölümü 1915’den sonra güçlenerek 1933’deki Üniversite Reformu’yla Türkiye’de ilk üniversite olarak kurulan İstanbul Üniversitesi’nde yine ilk açılan bölüm olması özelliği ile ülkemizde Coğrafya biliminin gelişmesini sağlamıştır. Coğrafya Bölümü, Türkiye’de özellikle ilk gelişme dönemlerinde diğer üniversiteler için öğretim üyesi yetiştirilmesi bakımından “kaynak” özelliği taşımakta ve bu özelliğini hâlâ korumaktadır. Bölüm öğretim üye ve yardımcılarının ülkenin birçok bölgesi, bölümü ve yöresiyle ilgili yaptığı çalışmaların bu alanların kalkınmasında uygulanacak olan projeler için önemli bir veri/bilgi kaynağı oluşturmalarının yanında Uluslararası Coğrafya kurumları ve bilim insanlarıyla bağlarının bulunması, disiplinler arası işbirliğini önemseyen bir yaklaşıma sahip olması da bölümümüzü farklı kılmaktadır. Uluslararası Coğrafya Birliği bünyesinde dört yılda bir gerçekleştirilen 'Uluslararası Coğrafya Kongresi'nin ilk defa ülkemizde bölümümüzün katkılarıyla 2021 yılı içinde Edebiyat Fakültesinde gerçekleştirilecek olması ve Uluslararası Coğrafya Birliği Başkan Yardımcılığı görevine seçilen ilk Türk Coğrafyacının bölümümüzden olması bölümümüzü farklı kılan diğer özelliklerdir.
Bölümümüz, öğrencilerimize coğrafya alanında bilgiye erişebilme, kaynak araştırması yapabilme, sahip oldukları bilgi ve deneyimleri alanla ilgili yetkin kişilerle paylaşabilme, karşıt görüşleri savunabilme, sosyal veri analizi yaparak bu verileri farklı analiz, yöntem ve teknikleri kullanarak işleyebilme ve yürütebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme, kendini sürekli yenileyerek yaşam boyu öğrenme bilincine sahip olma yetkinliği kazandırmaktadır. Öğrencilerimiz alanındaki uygulamalar ile evrensel ve toplumsal boyutlarda çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal adalet, sosyal hakların evrenselliği, kalite ve kültürel değerler bilincine sahip olma sorumluluğu kazandırmaktadır.
Program Mezunlarının Çalışabilecekleri, Çoğunlukla Yöneldikleri İş Alanları
Bölümümüzden mezun olan öğrencilerimiz Maden Tetkik Arama Enstitüsü, Devlet Su İşleri, Köy Hizmetleri, Orman Genel Müdürlüğü, Karayolları, Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Devlet İstatistik Enstitüsü, Devlet Planlama Teşkilatı vb. gibi resmi kuruluşlar ile Turizm Bakanlığı, Çevre Bakanlığı gibi bakanlıklarda çalışabilmektedir. Mezunlarımız, bölge planlama çalışmaları ile belediyelerin planlama faaliyetlerinin yer aldığı birimlerde görev yapabilme olanaklarına sahip olmaktadır. Bununla birlikte böümümüz Mesleki Yeterlilik Kurumu nezdinde yapılan Coğrafyacı mesleki tanınırlık çalışmaları ile YÖK bünyesinde sürdürülen Coğrafya Çekirdek Programı oluşturulması çalışmaları önemli katkılar sağlamaktadır.
Uluslararası Öğrencilerin Lisans Programına Kabul Şartları
YKS (Puan Türü) SÖZEL, YKS EK Kontenjan, Yatay Geçiş ve Dikey Geçişle gelen öğrenciler ile kabul koşullarını tamamlamış yabancı uyruklu öğrenciler programa kabul edilmektedir.
Uluslararası öğrencilerin lisansüstü programlara kabul şartları
Yabancı uyruklu öğrenciler lisansüstü programlarına başvuru ve yatay geçiş yapabilmektedir. Tez yazım dili Türkçe'dir. Yüksek Lisans programlarına başvuru yapabilmek için adayların en az bir lisans derecesine sahip olması ya da öğrenimlerinin son yarıyılında olmaları gerekmektedir. Doktora programına başvurabilmek için ise tezli yüksek lisans derecesi ya da lisans ve yüksek lisans derecesini birlikte veren bir programdan mezun olmak ya da öğrenimlerinin son yarıyılında olmaları gerekmektedir. Başvuru için diğer koşullar ile birlikte Yabancı uyruklu adayların Türkiye Türkçesi bildiklerini gösterir, üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsü tarafından yapılan Türkçe sınavından “Türkçe Yeterlilik”, C1 belgesi veya onaylı suretine sahip olmaları gerekmektedir. İstanbul Üniversitesi yatay geçiş kontenjanlarında İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim yönetmeliğinin 13. maddesinde belirtilen hükümler uygulanmaktadır.
Programın sosyal medya hesapları
Instagram: iucografya
Twitter: IU_Geography
Programın kısa tarihçesi
"Osmanlı Devleti’nin Batılaşma sürecinde bir Darülfünun kurma fikri ilk defa 1845 yılında Muvakkat Maarif Meclisi tarafından ortaya konmuştu.
Bu meclisin çalışmaları neticesinde, esas hedefi meslekî eğitim yerine “ikmâl-i kemâlât-ı insâniye” olan bir Darülfünun açılmasıydı. Darülfünun, 1900’da kesintisiz ve kurumsal eğitime geçene değin 19. yüzyılın ikinci yarısında öncelikle halkı çeşitli ilmî konularda bilgilendirmeyi amaçlayan çeşitli girişimlerin merkezi olmuştu. Teşebbüs aşamalarında Tarih-i Umumi, İlm-i Tarih, İlm-i Asar-ı Atika ve İlm-i Meskûkât gibi Tarih derslerinin yer aldığı görülmektedir.
1900’de kurulan Darülfünun ise, kesintisiz bir şekilde öğretime devam etmişti. Başlangıçta talebe sayısı sınırlı idi ve merkeziyetçi bir anlayışla yönetilmekteydi. Zaman geçtikçe, gelişme ve yenileşme gösteren Darülfünun, gerçek bir üniversiteye dönüşmeye başladı. Bu dönemde henüz bölüm ayrımının olmadığı ve “şube” ismiyle adlandırılan üç fakülteden birisi olan “ulum-ı edebiye” şubesinin müfredat programında tarih dersleri ağırlıklı olarak yer almıştır. Tarih-i Osmanî, Tarih-i Düvel, İlm-i Asar-ı Atika, Etnografya derslerini dönemin aydınları arasında yer alan Abdurrahman Şeref Efendi ve Efdalüddin gibi isimler vermiştir. Darülfünun’da okutulan ilk ders “Tarih-i Hikmet”tir.
II. Meşrutiyet döneminde faaliyete başlayan fakülte meclisleri ders programlarının oluşturulmasında birinci derece etkin olmuştur. Edebiyat şubesi programını hazırlayacak encümenin içerisinde Hüseyin Daniş, Mehmet Akif, Ahmet Naim, Ahmet Mithat Efendi, Efdalüddin, Ahmet Hikmet ve Hamdullah Suphi gibi isimler yer almıştır. Encümenin hazırladığı ıslahat raporuna göre Tarih Bölümü’nün temelini oluşturan Tarih-Coğrafya kısmı ilk kez burada ifade edilmiştir. Tarih-i Umumi, Asr-ı Hazır Tarihi, Tarih-i Medeniyet, Bizans Tarihi, İslam Devletleri Tarihi, Tarih-i Osmanî, Arkeoloji, Etnografya, Usul-ı Tarih, Arapça ve Fransızca gibi derslerin yer aldığı ıslahat programı muhteva olarak oldukça zengindir. Ancak bu program iktisadi ve siyasi nedenlerle hayata geçirilememiştir. Özerk bir üniversite yapısının oluşturulmasında Edebiyat Fakültesi öğretim üyelerinin katkısı büyüktür. 1919’da yapılan yeni düzenleme ile Tarih Bölümü’nün iyice şekillendiğini görmekteyiz. “Medrese” olarak adlandırılan fakültenin ders programında bölümün dersleri şunlardır: Tarih-i Siyasi, Türk Tarihi, İslam Kavimleri Tarihi, Türkiye Tarihi, Avrupa-Türkiye Münasebetleri Tarihi, Ortaçağ’da Şark Kavimleri Tarihi, Kadim Şark Kavimleri Tarihi, Kadim Yunan ve Roma Tarihleri. Mütareke yıllarında zor günler geçiren Edebiyat Fakültesi’nde diğer bölümlerde olduğu gibi Tarih Bölümünden de çeşitli nedenlerle birçok öğretim üyesi kadro dışı kalmıştır. Özellikle Milli Mücadele’ye destek için Anadolu’ya geçen öğretim üyelerinden dolayı akademik kadrolar zayıflasa da genç öğretim üyeleri kısa sürede bu açığı kapatmıştır. Tarih Bölümü’nden Ahmet Refik, Şemseddin Günaltay, Abdurrahman Şeref Efendi, Ağaoğlu Ahmet ve Yusuf Akçura gibi hocalar yeni devletin kültür ve eğitim politikalarında aktif rol alarak Türk kültürüne hizmet edecek birçok projeye destek olmuşlardır. Bu anlamda Türkiye’nin ilk Tarih Bölümü olan bölümümüz mezun ettiği öğrenciler ile yeni kurulan birçok üniversitenin temelini oluşturmuştur. Tarihi Bölümü kuruluşundan günümüze kadar yetiştirdiği öğrenciler, yayınladığı akademik çalışmalar ile başta Türk Tarihi olmak üzere Dünya Tarihinin çeşitli meselelerini bilimsel yöntemlerle araştırmış ve halen de bu görevini sürdürmektedir. Tarih Bölümü mensubu birçok kişi Türkiye Cumhuriyeti’nin idari kadrolarında çeşitli kademelerde görev alarak vazifelerini en iyi şekilde yerine getirmişlerdir.
Programın Bilimsel Çalışma ve Araştırma Faaliyetleri
Büyük Üniversite Reformundan sonra bölüm olarak varlığını koruyan Tarih Bölümü bu dönemde Tarih Disiplini olarak adlandırılmıştır.
İlerleyen yıllarda Avrupa’dan mülhem çağ sistemine geçilmiştir. 1946’dan itibaren bölüm içerisinde anabilim dalı niteliğinde “kürsü sistemi” uygulanmaya başlanmıştır. Son dönemde yapılan düzenlemeler neticesinde bugün Tarih Bölümünde Eskiçağ Tarihi, Ortaçağ Tarihi, Yeniçağ Tarihi, Yakınçağ Tarihi, Genel Türk Tarihi, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ve Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi olmak üzere yedi anabilim dalı yer almaktadır.
Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı: Tarih Bölümü içerisinde yer alan ve en eski çağlardan günümüze değin uzanan konuları kapsayan ve bir kısmının “Powerpoint / Barkovizyon” destekli yapıldığı Eskiçağ Tarihine ilişkin dersler arasında; Eskiçağ Tarihi'ne Giriş, Eski Anadolu Tarihi, Eski Mezopotamya Tarihi, Eski Mısır Tarihi, Eski İran Tarihi, Hellen ve Hellenizm Tarihi, Roma Tarihi ve Eski Anadolu Sikkeleri dersleri bulunmaktadır; adı geçen derslerin bir kısmı seminerlerle de desteklenmektedir. Öğrenciler dilerlerse, Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından yaz aylarında sürdürülen arkeolojik nitelikli müze, yüzey araştırması ve kazılara katılarak, teorik bilgilerini uygulamalı veya gözleme dayalı olarak da zenginleştirebilmektedirler. Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı: Fakültemizde 1933 yılı Üniversite Reformu’ndan itibaren, Ord. Prof. Şemseddin Günaltay, Ord. Prof. İ. Hakkı Uzunçarşılı ve Ord. Prof. Mükrimin Halil Yınanç tarafından verilmekte olan Ortaçağ Tarihi dersleri, 1946’dan sonra ayrı bir kürsü halini almıştır. İslâm Tarihi, Selçuklu Tarihi, Anadolu ve Bizans Tarihi, Haçlı Seferleri Tarihi, Batı Devletleri Tarihi ders ve seminerleri Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı’nın başlıca konularıdır. Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı: Osmanlı Devleti’nin kuruluş tarihine ilişkin meseleler, Osmanlı klasik kurumlarının doğuşu ve kök salması, Rönesans ve Reform devri Avrupa tarihi, erken modern Akdeniz tarihi gibi konular Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı’nın incelediği başlıca konulardır. Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı: Kuruluşundan itibaren faaliyetlerini üç önemli devrede ele almak mümkündür. Birinci dönem, Anabilim Dalının 1933 Üniversite Reformu ardından Yeni ve Son Zamanlar Tarihi Kürsüsü adı altında başlayıp, 1952 yılında müstakil bir kürsü haline gelişine kadar ki dönem faaliyetlerini ihtiva etmektedir. İkinci aşamada 1952 yılında kürsü Yeniçağ Sertifikası ile birlikte olan yapılanmasından müstakil sertifika haline gelmiştir. Bu dönem 1982 yılında Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) ile birlikte Tarih Bölümü tasarrufu olarak Yakınçağ ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı adıyla yeniden yapılandırılmasına kadar sürmüştür. Üçüncü aşama 1982 senesinden itibaren günümüze kadar devam etmekte olan süreçtir. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı: 1982 Anayasası çerçevesinde YÖK Kanunun yürürlüğe girmesiyle her üniversitede Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalları kurularak faaliyete başlamıştır. Tarih Bölümümüzün bünyesinde de rahmetli Prof. Dr. Nejat Göyünç’ün kuruluşunu gerçekleştirdiği Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı, bölüm tasarrufu olarak başlangıçta Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı ile birlikte eğitim vermiştir. 1989 yılı sonunda anabilim dalı hocalarının fikir birliği ile Yakınçağ Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalları ayrı birer Anabilim Dalı haline gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı’nda Milli Mücadele, Cumhuriyetin kuruluşu, Cumhuriyet dönemi eğitim ve iktisat politikaları, Atatürkçü Düşünce Sistemi, Türk Demokrasi Tarihi ve Türkiye’nin dış politikası bilimsel yöntemlerle araştırılmakta ve bu konularda dersler verilmektedir. Büyük önder Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyeti işlerken, O’nun Türk dünyası hakkındaki düşünceleri ile demokratikleşme alanındaki çabaları araştırmalara ve derslere konu olmuştur. Türk üniversitelerinde ilk defa, Türk Demokrasi Tarihi dersi Anabilim Dalımızda verilmeye başlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Anabilim Dalı’nda, Atatürk’ün Türk tarihini ve kültürünü araştırmada kaynak olarak gördüğü Orta Asya Türk tarihi ve kültürü ile ilgili 3 ayrı ders konmuş ve bu sahada geniş ilmi araştırmalar yapılmıştır. “Atatürk ve Dış Türkler”, “Türkiye ve Yeni Türk Cumhuriyetleri”, “Türk Dünyasında Fikir Hareketleri” dersleri, kuruluşundan itibaren kürsünün programında yer almıştır. Bu Anabilim Dalı’nda Türk dünyası ile ilgili yapılan çalışmalar ve verilen dersler örnek teşkil etmiş ve bugün 10’un üzerinde üniversitenin Tarih bölümünde bu programlar uygulanmaya başlanmıştır. Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı: Türk Tarihi kültürü ve medeniyeti açısından son derece önemli görevler üstlenen bir anabilim dalımızdır. Anabilim Dalımız çalışma sahaları itibariyle Tarih bölümünün büyük oranda yükünü çeken bir kürsüdür. Prof. Dr. A.Z. Velidi Togan hocanın kurduğu bu kürsüde milattan önceki devirlerden itibaren kurulmuş Türk Devletleri, Türk toplulukları ve bunların teşkilat, sosyal hayatları, siyasi faaliyetleri, askeri düzeni, iktisadi faaliyetleri, dini inançları, yaşadıkları coğrafyalar, göçleri ve komşularıyla olan münasebetleri üzerinde hassasiyetle durulmaktadır. Bununla beraber özellikle günümüze kadar varlığını devam ettiren Anadolu coğrafyası dışındaki yani Doğu Avrupa, Balkanlar ve Türkistan’daki Türklerle ilgili de çalışmalar yapılmaktadır. Osmanlı Müesseseleri Ve Medeniyeti Tarihi: Osmanlılar gibi asırlar boyunca dünya siyasî, idarî, ekonomik ve kültür tarihinde önemli bir yer tutan ve bu alanlarda diğer devletlerle etkileşim halinde olan bir devletin, kurumlarını ve kültürel yapısını incelemek için ayrı bir anabilim dalına olan ihtiyaç aşikârdır. Türkiye’de ilk kez Türkiye Cumhuriyeti’nin en köklü üniversitesi olan İstanbul Üniversitesi bu bilimsel ihtiyacı fark ederek 14 Aralık 1961 tarihinde Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Anabilim Dalını kurmuştur. Anabilim Dalının kurucu hocası olan Prof. Dr. Tayyib Gökbilgin 1977 yılına kadar anabilim dalının oluşma ve gelişmesi için çaba harcamıştır. Bu tarihten itibaren ise başkanlık görevini devralan Prof. Dr. Mübahat Kütükoğlu’nun yirmi bir yıl boyunca, kürsüyü ayakta tutup akademik faaliyetlerini sürdürme ve yeni elemanlar yetiştirmedeki emek ve gayretleri büyüktür.
Öğretim üyesi ve elemanları
Eskiçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. HAMDİ ŞAHİN ( Ana Sanat Dalı Bşk.)
Prof.Dr. MUSTAFA HAMDİ SAYAR
Doç.Dr. ALİYE EROL ÖZDİZBAY
Doç.Dr. ERKAN KONYAR
Dr.Öğr.Üyesi YUSUF GÜRKAN ERGİN
Öğr. Gör. Dr. CAN AVCI
Arş.Gör.Dr. İSMAİL AYMAN
Arş.Gör. ARMAĞAN TAN
Arş.Gör. SELİN ÖNDER KADDAR
Genel Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. İLYAS TOPSAKAL ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. MUALLA YÜCEL
Doç.Dr. DİNÇER KOÇ
Doç.Dr. KÜRŞAT YILDIRIM
Dr.Öğr.Üyesi ALİ AHMETBEYOĞLU
Dr.Öğr.Üyesi MEHMET ZEREN
Arş.Gör.Dr. FATMA AYSEL DINGIL ILGIN
Arş.Gör. SAMET ATALAY
ILSUR NAFIKOV
Ortaçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. BİRSEL KÜÇÜKSİPAHİOĞLU ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. EBRU ALTAN
Prof.Dr. MUHARREM KESİK
Dr.Öğr.Üyesi CUMHUR ERSİN ADIGÜZEL
Dr.Öğr.Üyesi MURAT ÖZTÜRK
Arş.Gör. MAHMUT OLGAÇ
Arş.Gör. SERDAR SEVMEZLER
Arş.Gör. YASİN KARAKUŞ
Osmanlı Müesseleri ve Medeniyeti Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. ARZU TERZİ ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. ZEYNEP TARIM
Arş.Gör. ASLI TUNA
Arş.Gör. SİNEM SERİN
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. CEZMİ ERASLAN ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. HALİL BAL
Doç.Dr. ABDURRAHMAN BOZKURT
Doç.Dr. FATİH MEHMET SANCAKTAR
Doç.Dr. RAMAZAN ERHAN GÜLLÜ
Dr.Öğr.Üyesi MURAT AYDOĞDU
Arş.Gör. ÖZLEM ARSLAN
Arş.Gör. YUNUS BOR
Yakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. MAHİR AYDIN ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. ALİ FUAT ÖRENÇ
Doç.Dr. GÜLTEKİN YILDIZ
Doç.Dr. METİN ÜNVER
Doç.Dr. NERİMAN ERSOY HACISALİHOĞLU
Dr.Öğr.Üyesi ADEM KORKMAZ
Dr.Öğr.Üyesi BURCU KUTLU DİLBAZ
Dr.Öğr.Üyesi MUSTAFA TANRIVERDİ
Dr.Öğr.Üyesi ŞAMİL MUTLU
Arş.Gör.Dr. CEMAL ATABAŞ
Arş.Gör.Dr. DİLARA DAL
Arş.Gör. SEMİH SEFER
Yeniçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. MAHMUT AK ( Ana Bilim Dalı Bşk.)
Prof.Dr. FİKRET SARICAOĞLU
Prof.Dr. İDRİS BOSTAN
Doç.Dr. YUSUF ALPEREN AYDIN
Dr.Öğr.Üyesi ÖZGÜR KOLÇAK
Dr.Öğr.Üyesi ÖZGÜR ORAL
Arş.Gör. FATMA ERDİM
Arş.Gör. İSMAİL EMRE PAMUK
Arş.Gör. SEYFULLAH ASLAN
Öğretim elemanlarının ulusal/uluslararası ödül, patent, TÜBİTAK vb. alanlardaki ödül-proje başarıları
Prof. Dr. Arzu Terzi (Yürütücü), Bezmialem Valide Sultan Kültürel Mirası Projesi, İstanbul Kalkınma Ajansı projesi
Prof. Dr. Gültekin Yıldız (Yürütücü), Osmanlı Devleti'nin Dış Askeri İstihbarat Faaliyetlerinin Yürütülüşü ve Karar Alma Süreçlerine Katkısı (1869-1914), TÜBİTAK 1001 projesi.
Prof. Dr. Gültekin Yıldız (Yürütücü), Türkiye Cezaevleri Tarihçe Projesi (1850-2005), Adalet Bakanlığı Projesi.
Doç. Dr. Neriman Ersoy Hacısalihoğlu, Balkan ve Karadeniz Ülkelerinde Güncel Tarih Ders Kitaplarına Osmanlı/Türk İmajı, (Kısım Bulgaristan), TÜBİTAK projesi.
Doç. Dr. Neriman Ersoy Hacısalihoğlu, “ Das Osmanisches Europa. Methoden und Perspektiven der Frühneuzeitforschung zu Südosteuropa” AB Çerçeve Programları Destekli Proje
Doç. Dr. Metin Ünver (Yürütücü), Osmanlı Devleti - Fransa İlişkilerinde Kriz: Malî, Siyasî, Diplomatik Ve Hukukî Boyutlarıyla Lorando - Tubini Meselesi (1875-1902), TÜBİTAK 1001 projesi.
Doç. Dr. Metin Ünver (Araştırmacı), Welcoming Syrian Refugees to Istanbul University: Improving Capacity and Knowledge (WESREF-IU), AB Horizon 2020 Projesi.
Doç. Dr. Ramazan Erhan Güllü,TÜBA-TESEP Mansiyon Ödülü 2018
Dr. Öğr. Üyesi Özgür Kolçak, TÜBA-GEBİP Ödülü 2016
Programın lisans seviyesinde eğitim-öğretim hedefleri, kontenjan, imkanları, akreditasyon durumu, varsa hazırlık sınıfı hakkında bilgi
Tarih disiplininin gerektirdiği kuramsal ve uygulamalı temel bilgi birikimine sahip;
- Alanlarında birinci elden kaynakları doğru şekilde okuyabilme ve değerlendirebilme; modern çalışmaları ve güncel tartışmaları takip edebilme becerisi kazanmış;
- Dünya ve Türkiye tarihi, kültürleri ve uygarlıkları hakkında güncel ve güvenilir bilgiler edinmiş, alanında ileri araştırmalar ve projeler için gerekli donanıma sahip,
ulusal ve uluslararası gelişmelerle tartışmaları izleyerek katkıda bulunabilecek birikimi barındıran;
- Bilimsel etik, araştırma, tartışma, metodoloji, proje hazırlama konularında uluslararası akademik standartları benimsemiş ve bunları uygulayabilecek;
- Alanıyla ilgili farklı disiplinlerin çözüm önerilerine açıktır ve bunları analiz ederek yorumlama becerisine sahip;
- Tarih bilgisine ve metodolojisine ihtiyaç duyulan eğitim, medya, bürokrasi, turizm, kültür, yayımcılık gibi alanlarda güvenilir uzmanlar/danışmanlar olarak görev alabilecek;
- Edindikleri bilgi ve birikimlerini kamuyu doğru şekilde bilgilendirmek, bilinçlendirmek ve yönlendirmek için nasıl kullanacaklarını bilen;
- Kültürel mirasın korunmasını destekleyen ve kamuoyunu bu konuda bilgilendiren tarihçiler yetiştirmeyi hedef edinmiştir.
Bölümümüze YKS sınavı SÖZ puan türünden tercih yapılabilmektedir. Kontenjan sayısı, 90 Genel Kontenjan 3 Okul Birincisi Kontenjanı ve 5 Dış Kontenjan olmak üzere 98'tir.
Bölümümüze ilk yerleşen öğrencinin başarı sıralaması 157 son yerleşen öğrencinin başarı sıralaması 7.433'tür.
Bölümümüzde akreditasyon çalışmaları devam etmektedir,
Çift anadal ve yandal imkanı, başvuru şartları, öğrenim süreleri
Bölümümüzde çift anadal ve yandal imkanı bulunmaktadır. Öğrencinin çift anadal programına başvurabilmesi için başvurduğu döneme kadar anadal lisans programında alması gereken tüm dersleri başarmış olması, başvurusu sırasındaki genel not ortalamasının en az 3.00 olması, anadal lisans programının ilgili sınıfında başarı sıralaması itibariyle en üst % 20’lik dilimde bulunması gerekir. Başarı sıralaması şartı aranan programlarda çift anadal yapmak isteyen öğrencinin, belirlenen bu şartların yanı sıra kayıt yaptırdığı yıldaki ilgili programın Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen başarı sıralaması şartını sağlamış olması gerekir. Öğrencinin çift anadal programına kabulü, Fakülte kararına bağlıdır. Öğrenci, aynı anda birden fazla çift anadal programına kayıt olamaz. Ancak çift anadal diploma programında kayıtlı öğrenci şartları taşıması halinde bir yandal programına da kayıt yaptırabilir. Çift anadal programı ortak dersler dışında lisans programlarında en az 36 ulusal kredi veya 60 AKTS’den oluşur. Öğrencinin çift anadal programından mezun olabilmesi için anadal ağırlıklı genel not ortalamasının (AGNO) en az 3.00 olması gerekir. Anadal programından mezuniyet hakkı elde eden ve öğrenciye, çift anadal programına ait /lisans diploması verilir. Ayrıca bu programa ait not durum belgesi (transkript) de düzenlenir. Üniversitemizin https://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=istanbul-universitesi-cift-anadal-programi-yonergesi-14.05.2020-13.pdf ilgili sayfasında yer alan yönergeden detaylı bilgilere ulaşılabilmektedir.
Program/bölümde bulunan öğrenci kulüpleri
TÜRK KÜLTÜRÜ VE ARAŞTIRMALARI KULÜBÜ Kulüp Danışman Hocası: Prof.Dr. Mualla UYDU YÜCEL, Danışman Mail: muallauyduyucel@gmail.com Kulüp Başkanı: Fatma KARAMAN, Kulüp Sorumlusu Mail: fatmakaraman2836@gmail.com Kulübün Amacı: İstanbul Üniversitesi Türk Kültürü ve Araştırmaları Kulübü Edebiyat Fakültesi bünyesinde kurulmuş bir öğrenci kulubüdür. Türk Dünyasını, burada öne çıkmış önemli şahsiyetleri tanıma ve tanıtma amacı güdüp, atalarımızdan gelen ortak mirası ortaya koymayı hedeflemektedir.
Tarih Topluluğu
Bölümümüz öğrenci kulüplerinden Tarih Topluluğu 2008 yılında kurulmuş olup güncel faaliyetleri ekte sunulmuştur.
Lisansüstü Eğitim
Farklı bir alanda lisans diplomasına sahip olan yüksek lisans öğrencileri bilimsel hazırlık programına tabi tutulmaktadır. Öğrenciler, lisans derslerinden Bilim Dalı'nın uygun gördüğü dersleri alarak bilimsel hazırlık programını tamamlarlar. Kabul Koşulları 1. Lisans mezunu olmak 2. Ales sınavına girmiş ve yeterli puan almış olmak 3. ÜDS/KPDS veya YÖK tarafından eşdeğerkiği kabul edilmiş Yabancı Dil sınavlarından birine girmiş ve yeterli puanı almış olmak 4. Anabilim Dalı tarafından yapılan mülakata girmek.
Minimum kabul puanları ve ağırlıkları İstanbul Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği ve Senatonun belirlediği koşullar çerçevesinde saptanmaktadır.
Anabilim Dalımızda Eskiçağ Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Genel Türk Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Ortaçağ Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Türkiye Cumhuriyet Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Yakınçağ Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı, Yeniçağ Tarihi Tezli Yüksek Lisans ve Doktora Programı bulunmaktadır.
Erasmus, Farabi ve Mevlana Anlaşmaları, Şartlar vb
İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü öğrencileri 1. sınıfı tamamladıktan sonra eğitimlerine bir veya iki sömestr boyunca Bölümün Avrupa üniversitelerinde anlaşmalı olduğu muadil bölümlerde devam edebilirler. Asgarî şartları yerine getiren öğrenciler, yurtdışında sürdürecekleri eğitim öğretim faaliyetleri için İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Bölümü’nde gerçekleştirilen yabancı dil sınavına (tercih edilen üniversitenin resmî eğitim dili veya ikili anlaşma kapsamında kabul edilmiş başka bir yabancı dil) katılmak zorundadırlar. Sınavı geçme barajı yüzlük değerlendirme sisteminde 55’tir. Tarih Bölümü Erasmus İkili Anlaşmaları Almanya - Freie Universität Berlin Almanya - Ruhr Universität Bochum Almanya - Universität zu Köln Almanya - Universität Hamburg Almanya - Westfälische Wilhelms Universität Münster Almanya - Albert Ludwigs Universität Freiburg Avusturya - Universität Wien İtalya - Universita degli Studi di Pavia İspanya - Universitat Rovira i Virgili Macaristan - Szegedi Tudomanyegyetem (Szeged Üniversitesi) Yunanistan - İyonya Üniversitesi Yunanistan - National and Kapodistrian University of Athens
İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü öğrencileri 1. sınıfı tamamladıktan sonra eğitimlerine bir veya iki sömestr boyunca Farabi Değişim Protokolü kapsamında Türkiye’nin başka bir yükseköğretim kurumundaki muadil bir bölümde devam edebilirler. Başvuru esnasında öğrencinin genel akademik not ortalamasının en az 2.0/4 olması şartı aranır. Farabi Değişim Programından bir dönemde öğrencilerin not ortalamalarına göre oluşturan listeden Yüksek Öğretim Kurumu’nun belirlediği kontenjan sayısınca kişi yararlanabilir.
Bölüm/program Tarafından Yayınlanan Süreli Yayın(lar)
Tarih Bölümü bünyesinde çıkarılan Tarih Dergisi, 1949’dan beri Türkiye akademik dünyasının Osmanlı tarihine ilişkin en köklü ve itibarlı başvuru mecmualarından biri olagelmiştir.
Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, yerli ve yabancı yazarların katkılarıyla Antik devirlerden bu yana, Osmanlı öncesi ve Osmanlı dönemleri Balkan, Orta Avrupa ve Doğu Avrupa tarihi üzerine incelemeler sunmaktadır.
Programın Lisans ve Lisansüstü Seviyede Eş Değer Bölümlerden/Programlardan Ayıran Özellikler
İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü, Osmanlı Devleti’nin yükseköğretimin kurumu olan Darülfünun’daki ilk kurulan bölümlerden biridir.
Bu yönüyle Türkiye’deki en köklü tarih bölümüdür. İlk günlerden itibaren bünyesinde Türk tarihçiliğinin en önemli akademisyenleri ders vermiş ve yetişmiştir. Bu yönüyle Bölümümüz akademisyenleri ve mezun ettiği öğrencileriyle yeni kurulan birçok üniversitenin ve Tarih Bölümlerinin temelini oluşturmuştur. Bölümümüzün yetiştirdiği akademisyenler, uzmanlaşmış oldukları alanlarda yayınladıkları akademik çalışmalar ile başta Türk Tarihi olmak üzere Dünya Tarihinin çeşitli meselelerini bilimsel yöntemlerle araştırmaktadır.
Tarih Bölümümüz, Türkiye’deki üniversiteler içinde en çok akademisyen bulunan bir bölümdür. Her biri alanının uzmanı olan 40 Öğretim Üyesi 19 öğretim elemanını bulunduğu Tarih Bölümü’nde Eskiçağ Tarihi, Ortaçağ Tarihi, Yeniçağ Tarihi, Yakınçağ Tarihi, Genel Türk Tarihi, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ve Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi olmak üzere 7 Anabilim Dalı yer almaktadır. Ayrıca Bölümümüz mevcut kadrosu sayesinde çeşitlilik açısından en geniş ders programına sahiptir. Bu temelde Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı çatısı altında Eski Anadolu Tarihi, Eski Mezopotamya Tarihi, Eski Mısır Tarihi, Eski İran Tarihi, Hellen ve Hellenizm Tarihi, Roma Tarihi ve Eski Anadolu Sikkeleri gibi dersler verilmekte; uzmanlaşma gerektiren konularda ayrıca seminer çalışmaları yürütülmektedir. Tarih bölümü öğrencilerinin, Eskiçağ Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından yaz aylarında yürütülen arkeolojik nitelikli müze, yüzey araştırması ve kazılara katılarak, teorik bilgilerini uygulamalı veya gözleme dayalı olarak da zenginleştirebilmeleri mümkündür. Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı, özellikle Arapça ve Latince gibi kadim medeniyet dillerinde uzmanlaşmış öğretim üyesi kadrolarıyla İslâm Tarihi, Selçuklu Tarihi, Anadolu ve Bizans Tarihi ve Haçlı Seferleri Tarihi’ni esas alan ders ve seminerler vermektedir. Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı, akademik olarak ilgilendiği zaman dilimi bakımından geniş konular bütününü ihtiva etmektedir. Bu anabilim dalındaki öğretim üyeleri, milattan önceki devirlerden itibaren kurulmuş Türk Devletleri, Türk toplulukları ve bunların teşkilat, sosyal hayatları, siyasi faaliyetleri, askeri düzeni, iktisadi faaliyetleri, dini inançları, yaşadıkları coğrafyalar, göçleri ve komşularıyla olan münasebetleri üzerinde incelemeler yürütmenin yanı sıra günümüze kadar varlığını devam ettiren Anadolu coğrafyası dışındaki yani Doğu Avrupa, Balkanlar ve Türkistan’daki Türklerle ilgili de çalışmalar yapmaktadırlar. Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Anabilim Dalı, Osmanlı kurum ve yapılar tarihini araştırmak amacıyla Türkiye’de kurulan en erken tarihli kürsüdür ve Osmanlı Devleti'nin sosyal, ekonomik ve kültürel kurumlarını incelemektedir. Gerek okutulan dersler gerekse Anabilim Dalı’nda yürütülen çalışmalar ve yaptırılan lisans, yüksek lisans ve doktora tezleri bu konulardaki arşiv malzemeleri ve birinci elden kaynaklar kullanılarak hazırlanmıştır. Osmanlı Devleti’nin kuruluş tarihine ilişkin meseleler, Osmanlı klasik kurumlarının doğuşu ve kök salması, Rönesans ve Reform devri Avrupa tarihi, erken modern Akdeniz tarihi gibi konular Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyeleri tarafından incelenmekte ve öğrencilere bu konularla ilgili ders ve seminerler sunulmaktadır. Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı, Osmanlı Devleti’nin siyasi ve askeri tarihi başta olmak üzere 18-19. yüzyıllar Osmanlı, Avrupa ve dünya tarihinin meselelerine ilişkin araştırmalar yürütmektedir. Osmanlı tarihi üzerine uzmanlaşan kürsüde, Tarih Bölümü öğrencilerine yönelik Osmanlıca dersleri de verilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı’nda Milli Mücadele, Cumhuriyetin kuruluşu, Atatürkçü Düşünce Sistemi, Türk Demokrasi Tarihi, Türkiye’nin dış politikası, II. Dünya Savaşı, Türk basın tarihi ve Türkiye’deki azınlıklar araştırılmakta ve bu konularda dersler verilmektedir. Türk üniversite tarihinde ilk defa Türk Demokrasi Tarihi dersinin verilmeye başlandığı Anabilim Dalı, Türk dünyası ile ilgili yapılan çalışmalar ve verilen derslerle örnek teşkil ederek birçok üniversitenin Tarih müfredatını etkilemiştir.
Program Mezunlarının Çalışabilecekleri, Çoğunlukla Yöneldikleri İş Alanları
Tarihçi ünvanıyla mezun olan öğrencilerimiz öğretmenlik (formasyon dersleri almak şartıyla), akademisyen, yayıncılık, editörlük, müzecilik, sinema danışmanlığı gibi resmi ve özel kurumlarda iş imkanına sahip olmaktadırlar. Kurulduğu tarihten itibaren Bölümümüz mensupları Türkiye Cumhuriyeti’nin idari kadrolarında çeşitli kademelerde görev almıştır. Bu meyanda mezunlarımız halihazırda Türkiye’deki üniversitelerde akademisyen, öğretmen, müze müdürü, kültür müdürü, üniversite rektörü vb. çalışma alanlarında görev yapmaktadır.
Uluslararası Öğrencilerin Lisans Programına Kabul Şartları
Bölümümüze lisans düzeyinde , yurtdışından veya yabancı uyruklu öğrenci kabulü için, her yıl İÜYÖS sınavı (İstanbul Üniversitesi Yurtdışından veya Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavını (Uluslararası Öğrenci Sınavını) yapılmaktadır. Türkiye Burslusu olarak yerleşenler hariç, Bölümümüze sadece İÜYÖS sınavı sonucu ile yurtdışından veya yabancı uyruklu öğrenci kabul edilmektedir.
Yurtdışından veya yabancı uyruklu öğrencilerden Bölümümüzü kazanan ve Türkçe bir programa yerleştirilen öğrencilerin o programda eğitimlerine başlayabilmeleri için, Dil Merkezi Türkçe Yeterlilik Belgesine sahip olmaları yada İÜ Yabancı Diller Bölümü tarafından yapılan Türkçe sınavına katılmaları ve en az C1-C2 düzeyini belgelendirmeleri gerekmektedir. C1-C2 düzeyinde Türkçe yeterliliği olmayan öğrenciler İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Bölüm Başkanlığında Türkçe kursu almak şartıyla kayıt hakkı kazandığı programa kayıt yaptırabilirler.
Uluslararası öğrencilerin lisansüstü programlara kabul şartları
Adayların, yabancı uyruklu veya yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşı olması gerekir.
b) Adayların, yüksek lisans programlarına başvurabilmeleri için lisans mezunu; doktora/sanatta yeterlik programlarına başvurabilmeleri için lisans ve/veya yüksek lisans mezunu olmaları gerekir. Adayların 100 üzerinden; yüksek lisans programlarına başvuranlar için lisans not ortalamalarının en az 65; doktora/sanatta yeterlik programlarına başvuranlar için lisans not ortalamalarının en az 65, yüksek lisans yapmadan kabul edilenlerde en az 75 ve yüksek lisans not ortalamalarının en az 75 olması gerekir.Lisansüstü programlara giriş notunun belirlenmesinde; yüksek lisans programlarına girişte, lisans not ortalamasının %50’si ve yabancı dil notunun %50’si; doktora/sanatta yeterlik programlarına girişte, lisans not ortalamasının %25’i, yüksek lisans yapmadan kabul edilenlerde %50’si; yüksek lisans not ortalamasının %25’i ve yabancı dil notunun %50’si toplanır. Küsuratlı notlarda virgülden itibaren üç haneden sonrası yuvarlanır.Adaylar aldıkları notlara göre, en yüksek nottan başlamak üzere sıralanır ve kontenjan dâhilinde programlara kabul edilir. Eşit giriş notuna sahip olan adaylar arasında önceliğin belirlenmesinde; sırasıyla, lisans dersleri not ortalaması ve yabancı dil notu yüksek olanlar tercih edilir.
(4) Lisansüstü programlara kontenjan dışı yabancı uyruklu öğrenci kabulüne, uluslararası anlaşmalara, protokollere ve belgelere dayalı olarak ilgili enstitü yönetim kurulu karar verir. Eğitim ve öğretimin tamamen bir yabancı dille yapıldığı programlar hariç, diğer programlara bu madde kapsamında kabul edilen öğrencilerin üniversitelerin dil merkezleri veya Yunus Emre Enstitüsü tarafından yapılan Türkçe sınavından da başarılı olmaları gerekir. Başarılı olamayanlar Yunus Emre Enstitüsü, TÖMER veya Üniversite tarafından açılan en fazla bir yıl süreli Türkçe dil kursuna katılmak ve Türkçe sınavında başarılı olmak zorundadırlar. Kursun normal süresi öğrenim süresinden sayılmaz. Yatay geçiş yoluyla öğrenci kabul edilebilmesi için kabul notunun tezsiz yüksek lisansta en az 60, tezli yüksek lisansta en az 65 ve doktora/sanatta yeterlikte en az 70 olması gerekir. Adaylar, ilân edilen kontenjanlara, en yüksek nottan başlayarak yapılan sıralama ile yerleştirilir. Eşit giriş notuna sahip olan adaylar arasında önceliğin belirlenmesinde; sırasıyla, ALES veya eşdeğeri sınav notu, anasanat dalları programlarında sanatta yetenek sınavı notu, yatay geçiş yazılı sınav notu ve yabancı dil notu yüksek olanlar tercih edilir.
Bilim Tarihi Anabilim Dalı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü içinde, Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) 23 Kasım 1984 tarihli kararı ile kurulmuş, 1985-86 ders yılından itibaren eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın etkinliklerine başlamıştır. Bilim tarihi alanında bağımsız lisans eğimi vermek ve araştırmacı sayısını arttırmak amacıyla, bazı Batı üniversitelerinde de olduğu gibi Bölüm olmak için teşebbüste bulunulmuş ve YÖK’ün 3 Nisan 1989 tarih ve 89.15.586 sayılı kararı ile Bilim Tarihi Anabilim Dalı, Bilim Tarihi Bölümü’ne dönüştürülmüştür. Böylece İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümü, Türkiye’deki üniversiteler içindeki ilk Bilim Tarihi Bölümü unvanını kazanmıştır. Bölüm, 1992-93 öğretim yılından itibaren dört yıllık ‘Bilim Tarihi Lisans Programı’nı uygulamaya koymuştur. Bu program, YÖK’ün 11 Mayıs 1999’da aldığı bir kararla durdurulmuştur. Bilim Tarihi Lisans Programı, 1996-2002 yılları arasında 141 mezun vermiştir. Bilim Tarihi Bölümü, 18 Nisan 2000 tarihli YÖK kararı ile Felsefe Bölümü içinde anabilim dalına dönüştürülmüştür. 2000-2009 yılları arasında Felsefe Bölümü içinde faaliyet gösteren Bilim Tarihi Anabilim Dalı, Yüksek Öğretim Kurulu’nun 4 Kasım 2009 tarihli kararı ile yeniden Bölüm statüsüne kavuşmuştur. Anabilim Dalı öğretim üye ve elemanları kadrolarıyla birlikte 26 Nisan 2010 Bilim Tarihi Bölümü’ne aktarılmışlardır. 2 Ağustos 2017 tarihinde Bilim Tarihi Bölümü içinde Bilim Tarihi Anabilim Dalı kurulmuş, bölüm kadrosundaki tüm elemanlar Bilim Tarihi Anabilim Dalı kadrosuna geçirilmiştir.
Programın Bilimsel Çalışma ve Araştırma Faaliyetleri
Araştırma konuları, Eskiçağ’da Anadolu medeniyetlerinden başlayarak Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine kadar uzanmaktadır. Bu çerçevede bilimsel etkinliklerin alt yapısını oluşturan eserler, bilim adamları, bilim kurumları ile bunların toplumdaki yeri ve etkisi, değişik kültürlerden Türkiye’ye bilimsel ve teknik bilginin gelişi, Türkiye ve Avrupa arasında bilimsel ilişkiler mercek altına alınmaktadır. Bu araştırmalar, fen bilimleri, tarih, bilim tarihi ve felsefe gibi farklı disiplinlerden yetişmiş, dinamik bir ekip tarafından yürütülmektedir. Bölüm’ün yayınlarına ve projelerine akademik personelin yayın listesi üzerinden ulaşabilirsiniz. Bölüm, 1995 yılından beri, Türkiye’nin tek akademik bilim tarihi dergisi olan Osmanlı Bilimi Araştırmaları’nı yayımlamaktadır. Düzenlediği bilimsel toplantılar ile akademisyenlerin ve lisansüstü öğrencilerinin uluslararası bilim tarihi gruplarıyla işbirliğini pekiştirmektedir.
Öğretim üyesi ve elemanları
Prof. Dr. Feza Günergun (Bilim Tarhi Bölümü Başkanı) (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Prof. Dr. Sevtap Kadıoğlu (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Doç. Dr. Meltem Kocaman (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Doç. Dr. Gaye Şahinbaş Erginöz (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Dr. Öğr. Üyesi Kaan Ata (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Dr. Öğr. Üyesi Gaye Danışan (Bilim Tarihi Anabilim Dalı)
Programın lisans seviyesinde eğitim-öğretim hedefleri, kontenjan, imkanları, akreditasyon durumu, varsa hazırlık sınıfı hakkında bilgi
Bölümün hedefi, bilim tarihi alanında araştırma yapmak, eğitim vermek, fikir alışverişini geliştirmek ve Türkiye’deki bilim ve teknoloji mirasının tanınmasına ve korunmasına katkıda bulunmaktır. YKS’de EA puan türünde tercih yapılan bölümümüze 2019 yılında 80 öğrenci alınmıştır. Başarı sıralaması 454.143’tür. Bölümümüzde Türkçe eğitim verilmektedir.
Çift anadal ve yandal imkanı, başvuru şartları, öğrenim süreleri
Bölümümüz disiplinler arası bir alan olmasının avantajıyla Fen ve Edebiyat Fakülteleri’nin farklı bölümlerinden ÇAP ve Yandal için öğrenci kabul etmektedir. Üçüncü dönemine ulaşmış öğrencilerin yaptığı başvurular arasından komisyonca yeterli görülenler bu programlara kabul edilmektedir. Çift Anadal Programı bölümümüzde işlenen derslerin tamamını kapsarken, Yandal Programına kayıt yaptıranlar bölümümüzce belirlenmiş ve duyurulmuş olan programda belirtilen derslerden sorumlu olmaktadırlar.
Program/bölümde bulunan öğrenci kulüpleri
Bilim Tarihi Bölümü Öğrenci Kulübü; geçmiş ve gelecek kuşaklardan araştırıcı, mezun ve öğrenciler arasında bağlantı kuran ve bunu sağlamlaştırmak adına yapılan çalışmaları kendine ilke edinen bir kulüptür. Kulübümüzün amacı alanımızda yapılan bilimsel çalışmaları öğrenciler arasında yaymak ve tartışmak, Kulübümüzün faaliyetlerini, çeşitli üniversitelerdeki bilim tarihi öğrencilerine, ilgililerine ve farklı kitlelere sosyal medya paylaşım siteleri aracılığıyla duyurmak, bilim ve teknoloji mirasının korunmasına dikkat çekmektir. Faaliyetlerimiz ise; bilim tarihi ile ilgili okuma grupları oluşturmak, bilim ve teknoloji faaliyetleri ile ilgi olan müzelere gezi düzenlemek, her sene bölümümüz tarafından gerçekleştirilen Bilim Tarihi Öğrenci Kongresi’ni her bir kulüp üyesinin de katkısı ile kolektif bir çalışma içinde gerçekleştirmek, bilim tarihinin önemli günlerini ( önemli bilimsel buluşların yıldönümü, bilim adamlarının doğum- ölüm yıldönümleri vs.) sosyal medya hesaplarımızdan çeşitli görsel, yazı ve karikatürlerle insanlara duyurmak, Bilim tarihi ile ilgili önemli çalışmalar yapan kişileri fakültemize getirerek konferanslar düzenlemektir.Bilim Tarihi Bölümü lisans öğrencileri 2015 yılından itibaren her sene “Bilim Tarihi Bölümü Öğrenci Kongresi” düzenlemektedirler. Kongrelerin programlarına internetten ulaşmak mümkündür. Bugüne kadar 5 kongre düzenlenmiştir. 2020 kongresi Kovid-19 Pandemisi sebebiyle yapılamamıştır:
Birinci kongre 15 Mayıs 2015
İkinci kongre 3 Mayıs 2016
Üçüncü kongre 5 Mayıs 2017
Beşinci Kongre 10 Mayıs 2019
Lisansüstü Eğitim
Bölümümüz 2 yıllık tezli yüksek lisans ve 4 yıllık doktora programına sahiptir. Her yıl 5’er öğrenci alımı yapan bu programlarımızda da farklı disiplinlerden birçok lisansüstü öğrencisi bilim tarihinin çeşitli alanları üzerine çalışmalar yapmaktadır.
Erasmus, Farabi ve Mevlana Anlaşmaları, Şartlar vb
Bölümümüzün Erasmus, Farabi ve Mevlana programları çerçevesinde yurtdışında anlaşmalı olduğu herhangi bir kurum bulunmamaktadır.
Bölüm/program Tarafından Yayınlanan Süreli Yayın(lar)
İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümü’nün süreli yayını Osmanlı Bilimi Araştırmaları (Studies in Ottoman Science) dergisidir. İlk sayısı 1995 yılında yayınlanmıştır. Türkiye’de bilim Tarihi Alanında yayımlanan ilk akademik dergidir. Dergide bilim, teknoloji ve tıp tarihini inceleyen araştırma makaleleri, araştırma notları, katkı, çeviri yazılar, kitap ve bilimsel toplantı tanıtımları yer alır. Hakemli dergidir.
Derginin kapsadığı konular arasında, özellikle bilim, teknoloji ve tıp alanında etkin olmuş kurumların tarihi; değişik bilim dallarının ve tekniklerin gelişimi; bilimsel ve teknik bilginin toplumlar arasında aktarımı; bilim ve teknik kitapların çevirileri; bilim eğitimi tarihi; bilim insanlarının özgeçmişleri ve ilgili konular yer almaktadır. Eczacılık tarihiyle ilgili yazılar da kabul edilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkiye’deki bilimsel etkinliklerin tarihi (14-20.yüzyıllar) özellikle dergi kapsamı içinde olup, Cumhuriyet dönemi Türkiyesi’ndeki (1923’ten sonra) bilimsel etkinlikleri inceleyen yazılar da yayımlanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun yayılmış olduğu bölgelerdeki (Ortadoğu ve Balkanlar) bilimsel faaliyetlerle ilgili yazılar da kabul edilmektedir.
Programın Lisans ve Lisansüstü Seviyede Eş Değer Bölümlerden/Programlardan Ayıran Özellikler
İ.Ü. Bilim Tarihi Bölümü Türkiye’de kurulmuş olan ilk Bilim Tarihi Bölümü olmasının verdiği deneyim ve Türkiye’nin en köklü üniversitelerinden biri olan İstanbul Üniversitesi’nde bulunmanın verdiği imkanlarla benzer bölümlerden bir adım öne çıkmaktadır. Bölümümüz ayrıca geniş öğretim kadrosu ve birçok farklı üniversiteden Bölümümüze ders vermek üzere gelen öğretim üyelerinin avantajıyla öğrencilerinin ufkunu ve bilgi dağarcığını genişletmek amacını gütmektedir.
Program Mezunlarının Çalışabilecekleri, Çoğunlukla Yöneldikleri İş Alanları
Mezunlarımız akademik çalışmalar başta olmak üzere, belirli alanlara yönelik uzmanlık geliştirmeleri çerçevesinde bilim ve teknoloji müze ve kültür miraslarının korunması gibi çalışmalar yürüten kurumlarda çalışabilir. Bunun yanında bilim ve teknolojinin sosyal bilimler açısından incelenmesi konusunda basın ve yayın faaliyetleri yürüten kurumlarda iş bulabilirler.
Uluslararası Öğrencilerin Lisans Programına Kabul Şartları
Bölümümüz her yıl yapılan İÜYÖS sınavı çerçevesinde yabancı öğrenci kabul etmektedir. Bunun yanında üniversite kriterlerini yerine getiren ve yatay geçiş komisyonunca uygun görülen adaylar arasından da öğrenci kabul edilmektedir.
Uluslararası öğrencilerin lisansüstü programlara kabul şartları
Üniversitemiz Lisansüstü programlarına öğrenci kabulü İÜ Lisansüstü Eğitim- Öğretim yönetmeliğinde belirtildiği üzere Genel Kontenjan ve Yurtdışı Kontenjan şeklinde öğrenci kabul edilmektedir.Üniversitemiz Lisansüstü programlarına başvuracak olan adaylar, İlgili eğitim-öğretim yarıyılı için Enstitülerce Belirlenen Genel ve Yurtdışı Kontenjanları için Öğrenci İşleri Daire başkanlığı web sayfasında ilan edilen Lisansüstü Başvuru Kılavuzuna göre başvuru ve kayıtlarını yaptırırlar. İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü’nün kuralları gereği, bölümümüzde lisansüstü eğitimin Türkçe olması sebebiyle yabancı dilde tez yazımı mümkün değildir.
Programın sosyal medya hesapları
Bilim Tarihi Bölümü Öğrenci Kulubümüzün sosyal medya hesapları: Twittter: @bilimtarihi_ Instagram: @istanbulbilimtarihi
Programın kısa tarihçesi
Alanında ülkemizin ilk ve en köklü kurumu olan İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü, 1943 yılında Ernst Diez başkanlığında kurulmuştur. Bölümümüzün ilk akademik kadrosunu, Mazhar Şevket İpşiroğlu, Oktay Aslanapa, Arif Müfit Mansel ve Semavi Eyice oluşturmuştur. Türkiye’de sanat tarihi alanında hazırlanan ilk doktora tezi olan Turgut Cansever’in “Türk Sütun Başlıkları” konulu tezi, 1947 yılında, bölümümüzde tamamlanmıştır. Bölümümüz emekli hocaları arasında, Nurhan Atasoy, Ara Altun, Mehmet Baha Tanman gibi Türkiye sanat tarihi yazımına yön vermiş olan pek çok isim bulunmaktadır. 1960’lı yıllarda bölümümüz, olarak Türk ve İslam Sanatı, Estetik ve Sanat Tarihi, Bizans Sanatı olmak üzere üç ayrı kürsü halinde programlanmış; bir dönem de Arkeoloji Bölümü ile ortak bir program çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmüştür. Günümüzde, lisans eğitimine Türk İslam Sanatı, Bizans Sanatı ve Genel Sanat Tarihi olmak üzere üç anabilim dalı barındıran bir bölüm olarak eğitime devam etmekteyiz. Lisansüstü eğitim olanaklarımızı ise, tezli yüksek lisans ve doktora programlarımız meydana getirmektedir.
Programın Bilimsel Çalışma ve Araştırma Faaliyetleri
Bölümün bünyesinde bulunan Türk ve İslam Sanatı, Bizans Sanatı ve Genel Sanat Tarihi başlıklı, ortak bir ders programı uygulayan üç anabilim dalı bulunmaktadır.
Lisans tahsilini tamamlayanların, gerekli koşulları yerine getirmek şartıyla Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı’nın yüksek lisans ve doktora programlarına devam etmeleri mümkündür.
Öğretim üyesi ve elemanları
Bizans Sanatı Anabilim Dalı
Prof.Dr. Asnu Bilban Yalçın (Bölüm Başkanı)
Doç.Dr. Özgü Çömezoğlu Uzbek
Doç.Dr. H.Ayça Tiryaki Türkmenoğlu
Doç.Dr. Ü. Melda Ermiş
Doç.Dr. Belgin Demirsar Arlı
Araş.Gör. Metin Kaya
Araş.Gör. Merve Kalafat Yılmaz
Türk ve İslam Sanatı Anabilim Dalı
Prof.Dr. A.Tarkan Okçuoğlu (Bşk.)
Doç.Dr. E.Emine Naza Dönmez
Doç. Dr. Sevgi PARLAK
Doç.Dr. Gülberk Bilecik
Dr. Öğ.Üy.Ahmet Vefa Çobanoğlu
Dr. Öğ.Üy.Fatih Elcil
Dr. Öğ.Üy.Ayşe Deknalbant
Dr. M. Dila Gümüş
Genel Sanat Tarihi Anabilim Dalı
Prof. Dr. Uşun Tükel (Bşk.)
Prof. Dr. Ahmet Kamil Gören
Doç. Dr. Simge Özer Pınarbaşı
Doç. Dr. Serap Yüzgüller
Doç. Dr. Seda Yavuz
Arş. Gör. Gül Cevahir Altun
Programın lisans seviyesinde eğitim-öğretim hedefleri, kontenjan, imkanları, akreditasyon durumu, varsa hazırlık sınıfı hakkında bilgi
Lisans eğitimi bazında amacımız, ulusal ve uluslararası kültür varlıkları üzerinde kapsamlı araştırmalar gerçekleştirebilecek Sanat Tarihçileri yetiştirmektir.
Bölümümüz YKS sınavının TS-2 puan türüyle öğrenci kabul etmektedir.
Çift anadal ve yandal imkanı, başvuru şartları, öğrenim süreleri
Bölümümüzde çift anadal ve yandal imkanı bulunmaktadır. Lisans eğitim süresi 4 yıldır. Özel bir başvuru şartı bulunmamaktadır.
Program/bölümde bulunan öğrenci kulüpleri
Sanat Tarihi Kulübü
Kulübün faaliyetleri arasında söyleşi düzenlemek, film gösterimleri yapmak ve geziler düzenlemek yer almaktadır.
Lisansüstü Eğitim
Yüksek Lisans ve Doktora programlarımıza başvurmak için ALES sınavında yeterli puanı almış olmak ve yabancı dil bilgisine sahip olmak (YÖKSİS veya benzeri geçerli bir sınavdan minimum 55 puan almış olma) koşulu bulunmaktadır.
Erasmus, Farabi ve Mevlana Anlaşmaları, Şartlar vb
Lisansüstü öğrenciler için Erasmus olanağı bulunmaktadır. Erasmus:
http://erasmus.istanbul.edu.tr/tr/content/baglantilar/erasmus-ikili-anlasmalari
anlasmalar.xlsx Farabi: https://farabi.istanbul.edu.tr/tr/duyuru/2018-2019-akademik-yili-guz-guz-bahar-yariyili-farabi-basvurulari-500076004E0076007500750049006400610074004D003100
Bölüm/program Tarafından Yayınlanan Süreli Yayın(lar)
Sanat Tarihi Yıllığı
1964-65 yılında İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Enstitüsü’nün yayın organı olarak Oktay Aslanapa, Şerare Yetkin ve Metin Sözen tarafından yayına hazırlanan ilk sayı ile Sanat Tarihi Yıllığı yayın hayatına başlamıştır. Günümüzde de İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi’ne bağlı Sanat Tarihi Araştırma Merkezi’nin hakemli süreli yayını olarak sürdürülmektedir.
Sanat Tarihi Yıllığı, Bizans Sanatı, Türk-İslam Sanatları, Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat alanları başta olmak üzere Sanat Tarihi disiplini çerçevesinde üretilmiş özgün makaleler için yayın olanağı sağlamaktadır.
Programın Lisans ve Lisansüstü Seviyede Eş Değer Bölümlerden/Programlardan Ayıran Özellikler
Bölümümüz öğretim üyeleri tarafından başkanlığı yürütülen üç kazı faaliyeti bulunmaktadır: İstanbul, Yoros Kalesi Kazısı (Kazı Bşk. Prof.Dr. Asnu Bilban Yalçın)
- İznik, Çini Fırınları Kazısı (Kazı Bşk. Doç.Dr. Belgin Demirsar Arlı)
- Amasya, Harşena Kalesi ve Kızlar Sarayı Kazısı (Kazı Bşk. Doç.Dr. E.Emine Naza Dönmez)
Öğrencilerimiz yaz aylarında kazı faaliyetlerine katılarak bilgi ve tecrübelerini artırabilirler.
Ayrıca Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat alanı kapsamında 2008 yılından bu yana Prof. Dr. Uşun Tükel başkanlığında Avrupa’nın çeşitli kentlerindeki müze, galeri ve sergileri kapsayan yurtdışı araştırma gezileri düzenlenmektedir.
Program Mezunlarının Çalışabilecekleri, Çoğunlukla Yöneldikleri İş Alanları
Mezunlarımızın, akademik kariyer yapabilecekleri gibi, kamu ve özel sektöre ait müze ve sanat galerisi benzeri kültür kurumlarında çalışma olanağına sahiptirler. Bunlara ilaveten arkeolojik kazı ve yüzey araştırmalarında, sanat yapıtlarının ve kültür varlıklarının restorasyonunda görev alabilirler.
Uluslararası Öğrencilerin Lisans Programına Kabul Şartları
Uluslararası lisans öğrenciler için bölümümü tarafından belirlenen özel kabul şartı bulunmamaktadır.
Uluslararası öğrencilerin lisansüstü programlara kabul şartları
Uluslararası lisansüstü öğrenciler için bölümümü tarafından belirlenen özel kabul şartı bulunmamaktadır.
Yüksek lisans ve doktora tezleri yalnızca Türkçe olarak yazılmaktadır.
Programın sosyal medya hesapları
Facebook: İ.Ü.Sanat Tarihi Bölümü Duyuruları
https://www.facebook.com/groups/267134513454664
İstanbul Üniversitesinde bir kütüphanecilik bölümü kurma fikri 1940’ların başına kadar gitse de Bölüm, 1963 yılında Edebiyat Fakültesi’ne bağlı “Kütüphanecilik Bölümü” adıyla kurulmuş ve 1964-1965 akademik yılında öğretime başlamıştır. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nden sonra, Türkiye’de kütüphanecilik alanında açılan ikinci bölümdür.
Bölümün kurucusu ve ilk başkanı, Almanya’dan bu amaçla davet edilen ve kütüphanecilik alanında uluslararası üne sahip Prof. Dr. Rudolf Juchhoff’dur. Juchhoff, 31.08.1964’te Edebiyat Fakültesinde çalışmalarına başlamıştır. O yıl Alman Filolojisinden Meral (Şenöz) Alpay assistan olarak ve Jale Baysal öğretim yardımcısı olarak görev almışlardır. 1968 yılında Prof. Dr. Juchhof’un vefatıyla öğretim elemanı konusunda büyük güçlükler yaşayan bölüm, başka bölümlerden sağlanan öğretim üyesi desteği ile faaliyetlerini sürdürmüş; ancak 1969-1974 yılları arasında öğrenci alımı durdurulmuştur. Bölümde doktora dereceleri alan ilk elemanlardan Meral Alpay ve Jale Baysal, daha sonra Doçent ve profesör olarak akademik kariyerde yükselmişler ve bölümün gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuşlardır. Prof. Juchhoff’dan sonra bölüm başkanlığını sırasıyla Prof. Dr. Jale Baysal (1974-1993) ve Prof. Dr. Meral Alpay (1993-1997), Prof. Dr. Aysel Yontar (1997-2004), Prof. Dr. Ayşe Üstün (2004-2008) ve Prof. Dr. Mehmet Canatar (2008-2020) üstlenmişlerdir. 1987 yılında Edebiyat Fakültesi’nde Prof. Dr. Sencer Tonguç, Prof. Dr. Jale Baysal, , Prof. Dr. Mübahat Kütükoğlu, Prof. Dr. İsmail Erünsal ve Prof. Dr. Meral Alpay ve Prof. Dr. Mehmet İpşirli’den oluşan bir komisyon tarafından Arşivcilik Bölümü kurulmuş ve öğretime başlamıştır. Aynı yıl Arşivcilik bölümü kurulmuş ve eğitim öğretime başlamıştır. 2002 yılında ise YÖK kararı ile Kütüphanecilik Bölümü ve Arşivcilik Bölümü birleşerek Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü adını almıştır.
Bölümümüz halen geniş bir kadroya sahiptir ve ülkemiz için kütüphaneler, arşivler ve bilgi ile ilgili her alanda çalışmak üzere öğrenciler yetiştirmektedir. Yüksek lisans ve doktora programları ile de konu uzmanı çok sayıda araştırmacının yetiştirilmesine katkı sağlamaktır.
Programın Bilimsel Çalışma ve Araştırma Faaliyetleri
Kütüphanecilik, Arşicivilik, Bilgi Yönetimi, Bilgi Teknolojisi.
Öğretim üyesi ve elemanları
Arşivcilik Ana Bilim Dalı
Prof.Dr. Mehmet Canatar ( Ana Bilim Dalı Bşk. ),
Prof.Dr. Gülden Sarıyıldız,
Prof.Dr. İshak Keskin,
Prof.Dr. Niyazi Çiçek,
Prof.Dr. Rıfat Günalan,
Dr.Öğr.Üyesi Mehmet Fahri Furat,
Dr.Öğr.Üyesi Muhammet Hanefi Kutluoğlu,
Dr.Öğr.Üyesi Murat Candemir,
Öğr. Gör. Selçuk Aydin,
Arş.Gör.Dr. Sevil Pamuk,
Arş. Gör. Dr. Ceyhan Güler,
Arş.Gör. Sevil Pamuk
Bilgi Yönetimi ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. Ümit Konya ( Ana Bilim Dalı Bşk. ),
Prof. Dr. Hülya Dilek Kayaoğlu,
Prof. Dr. Murat Yılmaz,
Doç. Dr. Işıl İlknur Sert,
Arş. Gör. Dr. Fatih Canata,
Arş. Gör. Dr. Süreyya Çankırı Yalçınkaya,
Arş. Gör. Dr. Sinan Sümbül
Öğretim elemanlarının ulusal/uluslararası ödül, patent, TÜBİTAK vb. alanlardaki ödül-proje başarıları
Hülya Dilek Kayaoğlu, İstanbul Üniversitesi Bilime Katkı Ödülü 2009, 2012, 2014.
Programın lisans seviyesinde eğitim-öğretim hedefleri, kontenjan, imkanları, akreditasyon durumu, varsa hazırlık sınıfı hakkında bilgi
Bölümüze ÖSYM sınavları sonucunda 2019 yılında EA Taban puanına göre 80 öğrenci alınmıştır. 2019 yılı itibariyle öğrenciler 275,22 taban puan ve 352588. sıradan kayıt yaptırmışlardır. Mezunlarımız, bölümümüzden 4 yıllık eğitim sonucunda kütüphaneci, arşivci ve bilim uzmanı olarak mezun olmaktadırlar.
Çift anadal ve yandal imkanı, başvuru şartları, öğrenim süreleri
Bölümümüzde Çift Anadal ve Yandal olanağı vardır. Öğrenciler açılan kontenjana bağlı olarak 4 yıllık eğitim almaktadırlar.
Program/bölümde bulunan öğrenci kulüpleri
Bölümümüzde Bilgi ve Belge Yöneticileri Topluluğu (BBYON) adlı bir öğrenci kulübü aktif olarak çalışmaktadır. Kulüp, kütüphanecilik ve arşivcilik alanında çeşitli etkinlikler sergilemekle birlikte ülkemizdeki tüm bölgelerde özellikle okullarda kütüphane açarak alana destek vermektedir. Bu konudaki fotoğrafları ilgi bölümde bulabilirsiniz. Instagram: Bbyon_toplulugu
Lisansüstü Eğitim
İlk doktoraların 1968 yılında alındığı Bölümümüzde Sosyal Bilimler Enstitüsüne bağlı olarak yönetmelikler doğrultusunda 1983 yılından bu yana günümüze yüksek lisans ve doktora programları açmaktadır. Programlarımız eşit ağırlık puanıyla başvuran tüm 4 yıllık lisans mezunlarına açıktır. Disiplinlerarası bir yapıya sahi olan Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü her alandan başvuruları değerlendirmektedir. Bölümümüzde yüksek lisans eğitimi 2 yıldır, mezunlarımız bilim uzmanı olarak mezun olmaktadırlar. Doktora eğitimi ise 4 yıldır.
Bölüm/program Tarafından Yayınlanan Süreli Yayın(lar)
Bölüm 1987 yılından başlayarak “Kütüphanecilik Dergisi: Belge-Bilgi-Kütüphane Araştırmaları” adlı bilimsel bir dergi yayımlamaya başlamıştır. Dergi 2008 yılı itibariyle isim değiştirmiştir. Halen dergi park tarafından ulaşılabilir hale gelmiştir. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bel
Programın Lisans ve Lisansüstü Seviyede Eş Değer Bölümlerden/Programlardan Ayıran Özellikler
Bölümümüz ülkemizde kurulan ikinci Kütüphanecilik Bölümü’dür. Uzun bir geçmişe sahip olması nedeni ile derin bir birikimi vardır. Bölümüz, sahip olduğu öğretim elemanlarının farklı bilim dallarına sahip geniş yelpazesi ile (Kütüphanecilik, Arşivcilik, Tarih, Sosyoloji) farklı alanlardan hem lisans hem de lisansüstü adaylar için bir cazibe merkezidir. Bölümümüzde kütüphane ve arşiv olarak 2 staj zorunluğu vardır. Böylelikle öğrenciler teoride aldıkları bilgileri uygulama ile pekiştirme olanağı bulabilmektedir.
Program Mezunlarının Çalışabilecekleri, Çoğunlukla Yöneldikleri İş Alanları
Mezunlarımız tüm kütüphane ve arşiv türlerinde çalışabilmektedir. Son dönemde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nda kütüphanecilik kadrolarının teknik kadro olarak kabul edilmesi bölümü daha çok tercih edilir hale getirmiştir. Ayrıca bilgi yönetimi ve bilgi teknolojisi alanlarında da kolaylıkla iş bulabilmektedirler.
Uluslararası Öğrencilerin Lisans Programına Kabul Şartları
Uluslararası öğrenciler YÖK’ün tanıdığı olanaklar çerçevesinde bölümümüze kabul edilmektedirler. Hemen her yıl Türk Cumhuriyetlerinden, Asya ve Afrika kıtalarındaki ülkelerden, Ukrayna,Rusya,Almanya ve Kore gibi ülkelerden bölümümüzü tercih eden öğrencilerimiz de vardır.
Uluslararası öğrencilerin lisansüstü programlara kabul şartları
Uluslararası öğrenciler YÖK’ün tanıdığı olanaklar çerçevesinde yüksek lisans ve doktora programına kayıt yaptırabilmektedirler. Yabancı öğrencilere yatay geçiş olanağı sağlamaktayız. Bölümümüzde yabancı dilde tez yazım olanağı yoktur. Hemen her yıl Türkî Cumhuriyetler, Asya ve Afrika kıtalarından bölümüzü tercih eden çok sayıda öğrencimiz vardır.